Bir Ressamın 40 Yıllık Görsel Bellek Anıları

1972 yılında Seta Hidiş Atölyesi’ne katılana dek kendi başına çalışan, “resim yolu”na çocukluğundan başlayarak gönül vermiş, yaşamını resme adamış bir imge sevdalısı, Nihal Erem.

Özellikle figüratif resim sanatının omurgası kabul edilen desenin, Nihal Erem’in resim yeteneğinin en güçlü yanı olduğunu söylemek yanlış olmaz. Sanatçının altı çizilmesi gereken bir diğer önemli özelliği ise, gittiği, çalıştığı “yerlerin”, ilginç bulduğu “şeylerin” ve birlikte çalıştığı veya tanıdığı “insanların” başarı ile kaydını tutan usta bir “vakanüvis” ressam olmasıdır. Erem’in desenlerini ve atölye iç mekan kompozisyonlarını inceleyerek, Seta Hidiş’in İstanbul’un çeşitli semtlerindeki atölyelerinin hangilerinde çalıştığını ve bu atölyelerin müdavimlerinin kimler olduklarını çözümlemek mümkündür. Erem’in desenlerinde dikkati çeken bir diğer özellik de kendisinin modele bakış açısı olarak en zor noktaları tercih etmesi, bu noktalardan desen çalışarak en açmaz pozların, “racoursi”lerin üstesinden gelebilecek bir beceri geliştirmiş olduğunu kanıtlamasıdır.

Nihal Erem, 1972- 1986 döneminde Seta Hidiş atölyelerinin kaydını tutmuş ve en keyifli işlerini üretmiştir. Özellikle yüksek bakış noktalarından bakılmışçasına kurguladığı atölye iç mekanları, perspektiflerinin kusursuz keskinlikleri ile sıra dışı bir desen ustalığını ve apaçık bir figüratif resim sevgisini açığa vururlar. Bu nedenle, Hidiş atölyelerinin 70’li yıllardaki en yetenekli desen ustalarından biri Nihal Erem’dir saptaması rahatlıkla yapılabilir. Buna karşın, Erem kendisinin de dile getirdiği “içedönük ve kendisini saklamaya meyilli” karakter yapısı nedeniyle ilk kişisel sergisini açmak için 1980’li yılların sonuna kadar kadar beklemiş, 1988 yılında Yapı & Kredi Bankası Kazım Taşkent Sanat Galerisi’nde, 1991 yılında ise Adana Akbank Kültür ve Sanat Hizmetleri Galerisi’nde iki kişisel sergi açmıştır. 1986 sonrası dönemde Nihal Erem’in yaşam döngüsü, sanatçının ressam arkadaşlarının ve oğulları Ömer ve Faruk’un evlerinden yaptığı resimler sayesinde gözlemlenebilir. Sanatçı son yıllarda daha çok pastel kullanarak natürmort ve manzara resimleri yapmayı tercih etmiştir.

Nihal Erem, kurşun kalem, suluboya, rapido, pastel, kolaj, guaj, yağlı boya gibi farklı malzeme ve tekniklerin hepsini yerinde ve hakkını vererek kullanan titiz bir ressam. Fotografik belleğe ve üç boyutlu düşünebilme/hayal edebilme yeteneğine sahip, doğru perspektifli iç mekan çizimlerine çok sayıda figürü yerleştirerek çok zor resimlerin üstesinden gelebilen, “ressam” titrini bileğinin hakkıyla çevresine kabul ettirmiş bir kimlik. Eserlerinin bütününün çok boyutlu okumalara açık zenginliği, ressam Nihal Erem’in sanatçı etkinliğini, yapıtlarını ve adını gelecek kuşaklara taşıyacak önemdedir.

Haşim Nur Gürel